Công thức tính nồng độ mol tưởng chừng phức tạp nhưng thực chất lại rất đơn giản. Chỉ với một vài bước tính toán cơ bản, bạn hoàn toàn có thể thành thạo việc xác định nồng độ của bất kỳ dung dịch nào.
Công thức tính nồng độ mol hóa học là gì?
Nồng độ mol là một đại lượng hóa học dùng để biểu thị nồng độ của một chất tan trong dung dịch. Nói một cách đơn giản, nó cho biết có bao nhiêu mol chất tan trong 1 lít dung dịch.
Công thức tính nồng độ mol: CM = n/V
Trong đó:
- CM: Nồng độ mol (mol/L)
- n: Số mol chất tan (mol)
- V: Thể tích dung dịch (lít)
Ý nghĩa của các đại lượng:
- Số mol (n): Cho biết lượng chất tan có trong dung dịch.
- Thể tích dung dịch (V): Là thể tích của toàn bộ dung dịch.
Cách tính nồng độ mol:
- Tính số mol chất tan (n):
Nếu biết khối lượng chất tan (m) và khối lượng mol (M) của chất tan, ta dùng công thức:
n = m/M
- Tính nồng độ mol (CM):
- Thay giá trị của n và V vào công thức CM = n/V để tính nồng độ mol.
Ví dụ minh họa:
Bài toán: Tính nồng độ mol của dung dịch NaCl chứa 58,5 gam NaCl trong 500ml dung dịch.
Giải:
- Bước 1: Tính số mol NaCl
- Khối lượng mol của NaCl (MNaCl) = 23 + 35,5 = 58,5 g/mol
- Số mol NaCl (nNaCl) = mNaCl / MNaCl = 58,5g / 58,5g/mol = 1 mol
- Bước 2: Tính nồng độ mol
- Đổi 500ml = 0,5 lít
- Nồng độ mol của dung dịch NaCl (CM NaCl) = nNaCl / V = 1 mol / 0,5 lít = 2 mol/L
Vậy nồng độ mol của dung dịch NaCl là 2M.
Ứng dụng của nồng độ mol:
Nồng độ mol được sử dụng rộng rãi trong các lĩnh vực hóa học, sinh học, dược phẩm. Nó giúp các nhà khoa học, kỹ sư và các chuyên gia khác xác định chính xác thành phần của dung dịch và thực hiện các phép tính liên quan.
Công thức tính nồng độ mol hóa học lớp mấy thì được học?
Công thức tính nồng độ mol thường được học ở lớp 8, trong môn Khoa học tự nhiên.
Tuy nhiên, tùy theo chương trình học của từng trường và cách sắp xếp nội dung của giáo viên, việc học về nồng độ mol có thể được đưa vào sớm hơn hoặc muộn hơn một chút so với lớp 8.
Tại sao lại là lớp 8?
- Lớp 8 là thời điểm học sinh bắt đầu làm quen với các khái niệm hóa học cơ bản: như mol, khối lượng mol, thể tích dung dịch,…
- Nồng độ mol là một khái niệm quan trọng để hiểu về các dung dịch: giúp học sinh tính toán, pha chế dung dịch và giải quyết các bài toán hóa học liên quan.
Đặc điểm của môn hoá học lớp 8 là gì?
Môn Hóa học lớp 8 là bước đệm quan trọng giúp học sinh làm quen với thế giới các nguyên tử, phân tử và các phản ứng hóa học. Môn học này có những đặc điểm nổi bật sau:
1. Từ vựng và khái niệm mới:
- Nguyên tử, phân tử: Là những hạt vô cùng nhỏ bé tạo nên mọi chất.
- Mol: Đơn vị đo lường lượng chất.
- Phản ứng hóa học: Quá trình biến đổi chất này thành chất khác.
- Dung dịch: Hỗn hợp đồng nhất của dung môi và chất tan.
- Nồng độ dung dịch: Biểu thị lượng chất tan có trong dung dịch
2. Tính toán hóa học:
- Tính toán theo phương trình hóa học: Dựa vào phương trình phản ứng để tính toán khối lượng, thể tích các chất tham gia và sản phẩm.
- Tính nồng độ dung dịch: Áp dụng công thức để tính nồng độ mol, nồng độ phần trăm.
3. Thực hành thí nghiệm
- Quan sát hiện tượng: Học sinh được thực hiện các thí nghiệm đơn giản để quan sát trực tiếp các hiện tượng hóa học.
- Rèn luyện kỹ năng: Qua các thí nghiệm, học sinh rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm, quan sát, ghi chép và phân tích kết quả.
4. Liên hệ thực tế
- Ứng dụng trong đời sống: Kiến thức hóa học được ứng dụng vào nhiều lĩnh vực như nông nghiệp, công nghiệp, y tế,…
- Giải thích các hiện tượng tự nhiên: Hóa học giúp giải thích nhiều hiện tượng xảy ra xung quanh ta như sự cháy, sự gỉ sét,…
5. Chuẩn bị cho các lớp học tiếp theo
- Nền tảng cho hóa học cấp 3: Kiến thức hóa học lớp 8 là nền tảng quan trọng để học sinh tiếp thu kiến thức hóa học ở các lớp cao hơn.
Tham khảo một số bài tập tính nồng độ mol
Bài tập 1: Trong 400ml dung dịch có hòa tan 32 gam chất NaOH. Hãy tính nồng độ mol của dung dịch
Lời giải:
- Đổi 400 ml = 0,4 lít
- nNaOH = 36/40 = 0,9 mol
- Theo công thức tính CM ta có:
- Cdd = n/V = 0,9/0,4 = 2,25 (M)
Bài tập 2: Tính CM của 0,5 mol MgCl2 có trong 1,5 lít dung dịch
Lời giải:
- Áp dụng vào công thức tính CM ta có:
CM = 0,51 x 5 = 0,33 (mol)
Bài tập 3: Tính nồng độ mol của một dung dịch chứa 0,5 mol NaCl trong 5 lít dung dịch.
Lời giải:
CM = 0,5/5 = 0,1 (mol)
Bài tập 4: Hãy tính nồng độ mol của dung dịch khi tiến hành hòa tan 15,8g KMnO4 trong 7,2 lít nước.
Lời giải:
- Số mol của chất nKMnO4 là:
nKMnO4 = 15,8/ 158 = 0,1 (mol)
- Vậy CM sẽ bằng: 0,1/ 7,2 = 0,0139
Bài tập 5: Tiến hành cho 6,5 gam kẽm phản ứng vừa đủ với 100 ml dung dịch axit chohidric (HCl). Hãy:
- a) Tính thể tích của H2 thu được ở điều kiện tiêu chuẩn
- b) Tính nồng độ mol của dung dịch HCl đã sử dụng
Lời giải:
- Theo bài ra ta có:
nZn = 6,5/ 65 = 0,1 mol
- Phương trình phản ứng:
Zn + 2HCl → ZnCl2 + H2
- nZn = nZnCl2 = 0,1 mol
- nHCl = 2nZn = 0,2 mol
- a) VH2 = 0,1 x 22,4 = 2,24 (lít)
- b) CddHCl = 0,2/ 0,1 = 2 (M)